G Ü N C E L

BOYUNDA - KİTLE




Her insan boynunda yaklaşık 300 adet lenf düğümü denilen 1cm’den küçük vücudun savunma sistemi içinde yer alan lenfoid yapılar mevcuttur.

Boyunda kitle deyince boyunda herkeste var olan lenf düğümlerinin şişmesi, doğuştan var olan gelişme bozukluklarının büyüyerek ortaya çıkması veya boyun organlarında meydana gelen ve onları büyüten anormal durumları anlıyoruz. Her insan boynunda yaklaşık 300 adet lenf düğümü denilen 1cm’den küçük vücudun savunma sistemi içinde yer alan lenfoid yapılar mevcuttur. Bu lenf düğümleri başta baş ve yüz bölgesinin enfeksiyonlarında olmak üzere çeşitli hastalıklarda irileşirler. Bir cm’den büyük olanlar genellikle patolojik (hastalıklı) olarak değerlendirilir.

Boyunda kitle hangi durumlarda kötü huylu olabilir?

Boyundaki kitle son aylarda ağrısız bir şekilde büyümüşse, hastanın yaşı 40’ın üzerindeyse ve sigara-alkol kullanıyorsa aksi ispat edilene kadar kötü huylu bir tümör olarak düşünmek gerekir. Baş ve boyunda bulunan organların kanserlerinin lenf yollarıyla buralara akması ve lenf düğümlerini irileştirmesi sonucu bu tablo ortaya çıkmıştır. Böyle bir durumda detaylı KBB muayenesi yapılır ve varsa patolojik dokulardan yoksa şüpheli yerlerden biyopsi alınır. Tümör kaynağı ağız içi, bademcikler veya gırtlak olabilir. Boyun ön veya yan tarafına yerleşmiş, daha yumuşak, dokununca hareket eden ağrılı kitleler genellikle kötü huylu olmazlar.

Çocukları nasıl değerlendirmek gerekir?

Boyunda kitleli bir hastada yaş ve kitlenin yeri çok önemlidir. Çocuklarda önce doğumsal anormallikler ve enfeksiyon akla gelir. Doğumsal hastalıklar genellikle boynun ön kısmında ve orta hatta ortaya çıkarlar. Nadir de olsa ileri yaşlarda da görülebilirler. Enfeksiyon olan kitleler diş çürüğü, sinüzit, baş ve boyundaki çeşitli bölgelerin iltihaplanmalarından kaynaklanır. Bunların iltihaplı akıntılarını toplayan lenf düğümleri irileşerek ağrılı, üzeri kızarık kitlelerdir. Antibiyotik verilmesi yanında apse varsa cerrahi olarak boşaltılmaları gerekir.Lenfoma, lösemi gibi bazı kötü huylu kan hastalıkları da boyunda kitleye neden olabilirler. Genellikle birden çok yapışık gibi duran ve ağrısız kitlelerdir.

Boyunda kitle saptanınca ne yapılmalı?

Boyunda kitlesi olan bir hasta en kısa zamanda KBB muayenesinden geçmelidir. Boyun damarlarının ve tiroid bezinin çeşitli nedenlerle irileşebileceği akılda tutulmalıdır.Çocuk ve gençlerde ön planda olan doğumsal hastalıklar için çoğu kez cerrahi müdahale gerekir. Enfeksiyonlarda ise apse gelişmemişse ilaç tedavisi yeterli olur. Özellikle yetişkinlerde muayenenin bazen genel anestezi altında yapılması gerekir. Bu durum normal muayenede bir şey bulunamadığı zamanlar muhtemel gizli kanser odaklarından biyopsi almak için söz konusudur. Muayene ve biyopsi sonucuna göre tedavi planı yapılır.