G Ü N C E L

RİNOSKLEROMA




Solunum yolunun, özellikle burnu tutan kronik granülomatöz bir hastalığıdır.

Solunum yolunun, özellikle burnu tutan kronik granülomatöz bir hastalığıdır. Etkeni Klebsiella rhinoscleromatis’ tir. Seyrek olarak paranazal sinüsler, lakrimal keseler, farinks, larinks ve trakea tutulabilir. Yaş, cins ve ırk ayrımı göstermez. Dünyanın tropikal ve subtropikal bölgelerinde endemiktir. Başlıca, santral ve güney doğu Avrupa, kuzey Afrika, Pakistan ve Endonezya’ da görülür. Kötü hijyen koşulları hastaların hemen hepsinde ortak noktadır.

Nazal lezyonlar daima vestibülün mukokutanöz bileşkesinden başlar. Hastalık üç evrede gelişir. Kataral (atrofik) evre uzun süreli kötü kokulu pürülan rinore ve kabuklanma ile seyreder. Burun tabanında, septum ve konkalarda atrofik rinit benzeri değişiklikler olur. Subdermal yayılım ile eksternal burun ve dudak şiş olabilir. Granülasyon (nodüler) evresinde multipl nodüller oluşur ve birleşme gösterirler. Şiddetli vakalarda lokal destrüksiyon ve kozmetik deformite gelişebilir. Vibrotik (sikatrizan) evre ise en son dönemdir ve yıllarca sürer. Sikatris formasyonu görülür ve nazal ya da nazofaringeal stenoz sıktır. Burun sırtı genişler. Larinks ya da trakeanın stenozu havayolu obstrüksiyonuna neden olabilir.

Rinoskleromanın tanısı klinik bulgular ve biyopsi ile konur. Histolojik olarak submukozaya infiltre granülomatöz bir inflamasyon dokusu mevcuttur. Bu doku içinde Mikulicz hücreleri ve vaküollü sitoplazmasında Frisch basili içeren geniş köpüksü histiositler bulunur. Mikuilcz hücreleri makrofajların sitoplazması içinde gram negatif bakteriler tarafından oluşturulur. Bu bulgular Klebsiella rhinoscleromatis’ in en kolay izole edildiği granülamatöz evre için karakteristiktir. Granülomatöz doku içinde plazma hücrelerine benzeyen belirgin bir nükleusu olan, eozinofilik sitoplazmalı Russell cisimcikleri görülür. İleri hastalıkta fibrozis mevcuttur.

Tedavide tekrarlanan kültürler negatif gelinceye dek uzun süreli antibiyotik kullanılır. Gerektiğinde stenozların tedavisinde cerrahi yöntemler kullanılır.